Szkoła Podstawowa nr 4 im. Ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego w Sanoku

Wielkanoc w Izbie Regionalnej

„Zadzwoniły już dzwony,
dzień nastał wesoły.
Pod święconym pieczywem
uginają się stoły.

Leży jajko święcone
malowane farbami –
kto też dzisiaj tym jajkiem
będzie dzielił się z nami? (…)

        M. Konopnicka „Zadzwoniły już dzwony” (fragm.)

Wielkanoc to niewątpliwie najważniejsze chrześcijańskie święto, to czas wyjątkowy, w którym symboliczne obrzędy religijne, tradycja ludowa i świat przyrody splatają się w jedno. Święta Wielkiej Nocy obfitują w liczne tradycje i obrzędy, więc w tym czasie nie mogło zabraknąć w Izbie Regionalnej zajęć dotyczących tej tematyki.

           Cykl spotkań związanych z Wielkanocną otwarła historia żuru oraz przygotowanie zakwasu do niego. Następnie odbyły się zajęcia poświęcone święconce, symbolice produktów znajdujących się w wielkanocnym koszyku, a także samemu obrzędowi święceni pokarmów, które dawniej układano w koszach lub na białych płachtach na ławach przy kapliczce, przed dworem, czy bogatym domostwem, by zostały poświęcone przez księdza, który przyjeżdżał specjalnie w tym celu do wsi. W pięknie przystrojonych koszach ( obowiązkowo w zieleninę) musiały znaleźć się : jajka, chleba, kiełbasa, sól, baranek (z masła lub cukru), chrzan.

      Podczas spotkań w Izbie poruszyliśmy również temat wiosennych porządków, które jak się okazuje wynikają nie tylko z naszego umiłowania czystości, ale też z dawnych obrzędów związanych z „wymiataniem z chat zimy” i wszystkiego, co z nią związane (smutku, stagnacji, chorób). Na zajęciach zagościła także historia nazwy i przygotowywania wielkanocnej baby, która bywa kapryśna, obraźliwa, więc gospodynie musiały ją piec      w skupieniu, ciszy, bez towarzystwa mężczyzn, którzy mogli przynieść pecha i ciasto się wówczas nie udawało. Kolejnym przedstawionym podczas zajęć obyczajem, chyba w dzisiejszych czasach raczej zapomnianym, było wiosenne …kolędowanie! Tak, właśnie w okresie Wielkiej Nocy również chodzono po kolędzie, śpiewając radosne pieśni związane z zmartwychwstaniem Chrystusa, ale też odradzająca się przyrodą, budząca się wiosną, zabawą. W ludowych pieśniach wielkanocnych często zawierały się życzenia, które i my kierujemy do wszystkich z okazji tych pięknych i bogatych w tradycje świąt:

„ Dziś w Wasze progi wstępujemy,

Szczęścia i zdrowia winszujemy.

Wszystkiego dobrego

od Boga samego,

Jajek pełen koszyk cały,
By pisklęta się chowały
Niechaj Święta Wielkiej Nocy,

będą pełne boskiej mocy. Alleluja!”

 

W zajęciach i warsztatach wielkanocnych brały udział klasy: 1b, 3a, 3b, 4a, 6b, 8c, 8e, wraz w wychowawcami, grupa innowacyjna z klasy 4b i 5a oraz grupa świetlicowa z klasy 1b i 2b z panią wychowawczynią.                       

 Dziękujemy za odwiedziny i udział w zajęciach.

                              Opiekunki Izby Regionalnej: Edyta Szewczyk i Magdalena Piecuch