Szkoła Podstawowa nr 4 im. Ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego w Sanoku

Były znakomitą okazją do przypomnienia oraz pokazania najmłodszym, jak ważne są przygotowania do Świąt i dlaczego warto zadbać o ich odpowiednią atmosferę.

Święta Wielkanocne obfitują w tradycje oraz zwyczaje ludowe, z których część niestety powoli odchodzi w niepamięć. Pani prowadząca opowiedziała dzieciom o zwyczajach i tradycjach związanych z Wielkanocą. Jedną ze świątecznych tradycji jest chodzenie do kościoła i święcenie wielkanocnej palmy, na pamiątkę wjazdu Jezusa do Jerozolimy. Taką palemkę wykonywało się m.in. z trzciny, wierzby, ziół, bukszpanu oraz sztucznych i suszonych kwiatów. Innym wielkanocnym zwyczajem jest chodzenie do kościoła ze święconką. Pokarmy wchodzące w skład święconki to zazwyczaj jaja, które symbolizują nowe życie, baranek symbolizujący Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, sól kuchenna, pieprz, chleb, wędlina, kiełbasa, chrzan oraz świąteczne ciasta. Dodatkowo koszyk, najczęściej z wikliny, przyozdabia się listkami bukszpanu lub borowiny. Ze święconką do kościoła chodzi się w sobotę, dzień przed Wielkanocą. Następnie poświęcone pokarmy spożywamy podczas świątecznego, niedzielnego śniadania. Oprócz tego na stole znajdują się tradycyjne potrawy wielkanocne takie jak: żurek z jajkiem, biała kiełbasa, babki czy mazurki. Kolejną tradycją wielkanocną jest robienie pisanek. To zwyczajowa nazwa jajka zdobionymi różnymi technikami. Dawniej zdobieniem zajmowały się wyłącznie kobiety, mężczyznom  zaś nie wolno było wchodzić w tym czasie do pomieszczenia. Obecnie dekorowaniem jaj zajmują się wszyscy domownicy, a przede wszystkim dzieci. Co ciekawe, w zależności od techniki zdobienia, świąteczne jajka mogą mieć różne nazwy - drapanki, kraszanki, pisanki, oklejanki, nalepianki oraz ażurki. Dzielenie się poświęconym jajkiem przed wielkanocnym śniadaniem, jest wyrazem przyjaźni. Śmigus-dyngus, który obchodzi się w Wielkanocny Poniedziałek, inaczej Lany Poniedziałek, polega na wzajemnym oblewaniu się wodą. Dawniej Słowianie uważali, że lanie się wodą sprzyja płodności, dlatego oblewano przede wszystkim panny na wydaniu. W dawnych czasach wielkanocną tradycją było także przestrzeganie postu. W tym czasie ograniczano spożywanie m.in. mięsa, cukru, czy nabiału. Zazwyczaj jedzono jedynie żur i śledzie. W związku z tym w Wielki Piątek, z wielkiej radości związanej z końcówką postu, urządzano tzw. pogrzeb żuru i śledzia. Okoliczni mieszkańcy wsi zakopywali w przygotowanym wcześniej dole wspomniane potrawy, a garnek wieszano na drzewie. Miał on symbolizować koniec smutku i nadejście radości.

Zajęcia warsztatowe pozwoliły uczniom w sposób aktywny przyswoić i utrwalić sobie wiedzę o naszych regionalnych i polskich tradycjach, oraz zwyczajach związanych ze Świętem Wielkanocnym.

Mariola Kuczer - Burnatowska